Rodondo Jakub (zm. po 1614), architekt, twórca rozbudowy zamku królewskiego w Warszawie. Nazwisko jego pisano różnie, m. in. Radondo, Radundo, w opracowaniach występuje też jako Rotondo; właściwą formę wskazuje wpis do księgi obywatelstwa Starej Warszawy oraz notatka w języku włoskim na rysunku projektowym. R. pochodził ze Scol (obecnie Scuol-Schuls) w retoromańskiej części Gryzonii, wówczas kantonu sprzymierzonego ze Szwajcarią; w Polsce określano go jako Włocha. Był synem Mikołaja i Anny, córki Baltazara.
Zapewne R. kształcił się w Rzymie, być może pracując w zespole wybitnych architektów: Domenica Fontany i jego następcy (od 1592) Carla Maderny. Prawdopodobnie od r. 1600 do 1613 (dowodnie w l. 1601–4) kierował pracami budowlanymi na zamku królewskim w Warszawie. W r. 1600 murowano na nowo „stare połamane gmachy”. Rok później R. zaczął budowę skrzydła północnego, kierując 6 towarzyszami sztuki murarskiej, wśród których przypuszczalnie byli Włosi (w r. 1604 miał 4 towarzyszy). Za wzniesienie skrzydła północnego, nie licząc położenia fundamentów, R. wraz z zespołem miał otrzymać 5 tys. złp., które pobierał w ratach (suma znanych wypłat z l. 1601–3 wynosi 3 433 złp.). Równocześnie prowadził dorywczo mniejsze roboty w innych budynkach zamkowych, płatne oddzielnie; brał tygodniowo 5 złp. 15 gr., towarzysze po 3 złp.
Należy przyjąć, że R. był autorem rysunku zachowanego w Archiwum Tylmana z Gameren, przedstawiającego projekt zachodniego skrzydła zamku i części przedzamcza (notatka innej osoby na tym rysunku przekazuje informacje R-a dotyczące kosztów). Niewątpliwie na żądanie Zygmunta III projekt ten został zrealizowany w wersji znacznie zmienionej. Opracował ją również R., co wynika z jednakowej dekoracji elewacji północnej i zachodniej, a przede wszystkim z identyczności portali. Tylko najpóźniej wykonane elementy obu skrzydeł (górna część Wieży Zegarowej, portale od strony Dziedzińca Wielkiego) muszą być wiązane z następcą R-a, Mateuszem Castellim. Był więc R. nie tylko wykonawcą, lecz także projektantem rozbudowy zamku, która wraz z adaptacją starszych gmachów stworzyła dość jednolitą kompozycję przestrzenną na planie pięcioboku, dobrze wyeksponowaną w otoczeniu. Korzystając ze wzorów wczesnobarokowej architektury Rzymu R. nadał oficjalnej siedzibie króla i sejmu wyraz surowej prostoty. Poza tym był autorem pierwszego projektu zamku Zygmunta III w Ujazdowie pod Warszawą (dwie wersje na odwrocie wymienionego rysunku). Tutaj zaprojektował zamek zwarty i regularny, wzniesiony wokół kwadratowego lub prostokątnego dziedzińca i mający jednakowo rozbudowane naroża, co przejął później inny architekt (Castelli?), którego projekt zrealizowano (od r. 1624).
W r. 1603 R. miał już żonę Barbarę, córkę kowala warszawskiego Michała Żyły. W r. 1610 kupił za 500 złp. dom drewniany na rogu ul. Piwnej i Piekarskiej (obecnie Piwna 25), w r. n. uzyskał obywatelstwo Starej Warszawy (tylko w tym akcie jest określony jako serwitor królewski). Zamierzał więc osiedlić się w Warszawie na stałe, ale niebawem sytuacja się odwróciła: domniemany ostatni rok pracy R-a na zamku zbiegł się z bezpotomną śmiercią żony (przed 2 X 1613). W maju 1614 R. sprzedał dom za 850 złp. i prawdopodobnie wkrótce wyjechał z Polski. Dalsze jego losy nie są znane.
W l. 1602–3 pracował dla potrzeb zamku warszawskiego brat R-a, Ludwik, ślusarz. Wykonywał przede wszystkim narzędzia, a królowi przedstawił swą sztukę mistrzowską, zameczek, za który w maju 1602 otrzymał 10 złp.
Łoza, Architekci; Słown. Geogr. XIII 37; – Karpowicz M., Artisti ticinesi in Polonia nel ‘600, Bellinzona 1983; tenże, Królewski zamek Wazów w Warszawie. Wartości artystyczne, W. 1988; Lileyko J., Zamek warszawski. Rezydencja królewska i siedziba władz Rzeczypospolitej 1569–1763, Wr. 1984; Miłobędzki A., Architektura XVII w., w: Sztuka Warszawy, W. 1986; tenże, Projekty zamków Zygmunta III w archiwum Tylmana van Gameren, „Biul. Hist. Sztuki” T. 22: 1960 nr 4 s. 365–70; Tomkiewicz W., Budowa zamku królewskiego w Warszawie za panowania Zygmunta III, „Roczn. Warsz.” T. 2: 1961 s. 12–14, 17, 18, 33; – Źródła do dziejów Warszawy. Rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510–1770, Wyd. A. Berdecka i in., W. 1963; – AGAD: Arch. Skarbu Kor., Rachunki królewskie nr 299 k. 2, 14v., 21.–22, nr 345 k. 26, Oddz. III nr 5 k. 438, Stara Warszawa nr 16 k. 410v.–411, nr 526 k. 250, nr 534 k. 203v.–204, nr 543 k. 350, nr 544 k. 90v.–91; B. Uniw. Warsz., Gabinet Rycin: Zbiór Tylmana z Gameren nr 466; Muz. Hist. m. st. Warszawy: Księga chrztów parafii św. Jana 1602–1615 (odpis) s. 29, 30, 170; – Rutkowski H., Jakub Rodondo, budowniczy zamku Zygmunta III w Warszawie [w przygotowaniu].
Henryk Rutkowski